Xwalile

Ɛfi Wikipedia

Bere bi na Xwalile yɛ Lobengula, Ndebelefo hene wɔ nnɛyi Zimbabwe yere kɛse . Wonnim nna a wɔwoo no ne bere a owui, nanso wonim sɛ anyɛ yiye koraa no, ɔtraa ase fi 1870 mfe no mu kosi 1890 mfe no mu.

Mzila, Gazafoɔ hene babaa, Xwalile waree Lobengula wɔ afe 1879 mu; Gaza adehye mmea afoforo baason waree no wɔ guasodeyɛ koro no ara mu, na wɔyɛɛ no sɛ adehye yerenom a wɔde bɛsesa wɔn ho wɔn ho. Ankyɛ na ntawntawdi a ɛkɔɔ so wɔ ayeforo sika a wotua ho no de ɔhaw baa aware no mu, na saa ara na nokwasɛm a ɛyɛ sɛ na Ndebele mmea a wɔbɛware Mzila de sesa no ho ayɛ na no. Bio nso, ɔdaa ne ho adi sɛ ontumi nwo. Awiei koraa no, wɔhyɛɛ Xwalile ma ɔsan kɔɔ fie; ebia na abayisɛm a n’asew Mncengence a na wobekum no wɔ 1880 mu esiane ne nneyɛe nti no yɛɛ no tiaa no no fa bi. [1]

Nsɛm a wɔde gyinaa so[sesa]

  1. Kathleen E. Sheldon (2005). Historical Dictionary of Women in Sub-Saharan Africa. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-5331-7.