Assur

Ɛfi Wikipedia
Wɔakyerɛw nsɛm yi wɔ Akuapem kasa mu

Aššur ( /ˈ æ s ʊər / ; Sumeria kasa mu : 𒀭𒊹𒆠 AN. ŠAR 2 KI, Asiriafo nkyerɛwde :</img> Aš-šur KI, "Onyankopɔn Kurow Aššur ";[1][2] Syriac Āšūr a ɔyɛ ; Persia kasa dedaw 𐎠𐎰𐎢𐎼 Aθur, Persian kasa  : Ɔyɛ Āšūr ; Hebrew , ʾAššūr, Arabic ), a wɔsan frɛ no Ashur ne Qal’at Sherqat, yɛ Asiria Man Dedaw (2025–1750 A.Y.B.), Mfinimfini Asiria Ahemman (1365–1050 A.Y.B.), ne bere bi no, Asiria Ahemman Foforo ( 911–608 A.Y.B. Kurow no nkae da Asubɔnten Tigris atɔe fam mpoano, wɔ baabi a ɛne ne nsubɔnten, Zab Ketekete, hyia no atifi fam, wɔ baabi a mprempren wɔfrɛ hɔ Iraq, sɛ yɛbɛka no yiye a, ɛwɔ al-Shirqat Mantam a ɛwɔ Saladin Mantam no mu.

Wɔkɔɔ so faa kurow no ankasa bɛyɛ mfe 4,000, fi Ahemman Mfiase Bere no so kosii afeha a ɛto so 14 Y.B. Beaeɛ no yɛ Wiase Agyapadeɛ Beaeɛ, ɛfiri sɛ wɔde aka saa ahyehyɛdeɛ no mmeaeɛ a ɛwɔ asiane mu din ho wɔ afe 2003 mu wɔ ntawntawdie a ɛbaaeɛ wɔ Iraq ntua a U.S. dii anim wɔ afe 2003 mu akyi ne ɛnam abura a wɔresusu ho a ɛbɛma nsuo ayiri wɔ beaeɛ no bi nti . Assur da 65 kilometres (40 mi) beae a Nimrud wɔ no anafo fam ne 100 km (60) na ɛwɔ hɔ mi) Niniwe anafo fam .

Nhwehwɛmu ho abakɔsɛm[sesa]

Germanfo fam tutufo fii ase hwehwɛɛ beae a Assur wɔ no wɔ 1898 mu. Friedrich Delitzsch na ɔhyɛɛ aseɛ tutuu fam wɔ afe 1900 mu, na wɔtoaa so wɔ 1903–1913 mu denam kuw bi a wɔfiri Deutsche Orient-Gesellschaft a Robert Koldewey dii wɔn anim mfitiaseɛ no na akyiri yi Walter Andrae dii wɔn anim.[3][4][5][6][7] Wohuu dɔte abopon bɛboro 16,000 a wɔde cuneiform nkyerɛwee wɔ so. Germanfo fam tutufo no de nneɛma a wohuu no baa Berlin maa Pergamon Tete Nneɛma Akorae no nneɛma a wɔaboaboa ano no yɛɛ kɛse .

Din[sesa]

Aššur yɛ kurow no, asase a kurow no di so, ne ne nyame a ɔhwɛ so a ɛhɔfo no nyaa wɔn din fii mu no din, sɛnea na Asiria man a ɛkaa nea ɛnnɛ wɔfrɛ no Iraq atifi fam, Siria atifi fam apuei ne Turkey anafo fam apuei ho nyinaa yɛe no . Ɛnnɛ wɔda so ara hu Asiriafo wɔ Mfinimfini Apuei nyinaa, titiriw wɔ Iraq, Iran, Syria, Turkey, ne Atubrafo a wɔwɔ atɔe fam wiase no mu. Assur nso ne edin Siria ne nsɛmfua a wɔde frɛ Siria Kristofo no mfiase, na eyinom yɛ Indo-Europafo a mfiase no na wonya fii Asiria mu, na mfehaha pii no ɛfa Asiria ne Asiriafo nkutoo ho (hwɛ Siria Nkyerɛwde ) ansa na wɔde redi dwuma nso wɔ Levant ne emufo denam Seleucid Ahemman no so wɔ afeha a ɛto so 3 A.Y.B.

Abakɔsɛm[sesa]

Kɔbere Mmere no Mfiase[sesa]

Sɛnea The Oxford Companion to the Bible kyerɛ no, wɔkyekyee Assur wɔ anhweatam bi so wɔ Tigris atɔe fam bɛyɛ kilomita 35 wɔ nea ɛne Zab Asubɔnten a ɛwɔ fam no hyia no atifi fam ".[8] Fam tutu da no adi sɛ na beae a kurow no wɔ no wɔ mfirihyia apem a ɛto so 3 A.Y.B. Ná eyi da so ara yɛ Sumeriafo bere, ansa na Asiria reba. Wohuu kurow no nkae a akyɛ sen biara wɔ Ishtar asɔredan no fapem mu, ne Ahemfie Dedaw no nso. Wɔ bere a edi hɔ no mu no, na ahene a wofi Akkad Ahemman no mu na wodi kurow no so . Wɔ Ur Ahemman a Ɛto so Abiɛsa mu no, na Asiria amrado a wɔhyɛ Sumeria ase na wodi kurow no so .[9]

Nsɛm a wɔde gyinaa so[sesa]

  • kwell, Chichester 2012, Vol. II, 851-866.
  1. Also phonetically Nhwɛsoɔ:Script/Cuneiform a-šur4 or Nhwɛsoɔ:Script/Cuneiform aš-šur Sumerian dictionary entry Aššur (GN)
  2. Pongratz-Leisten, Beate (2015). Religion and Ideology in Assyria (in English). Walter de Gruyter GmbH & Co KG. p. 110. ISBN 978-1-61451-426-8.
  3. Walter Andrae, Der Anu-Adad-Tempel in Assur, JC Hinrichs, 1909, (1984 reprint ISBN 3-7648-1805-0)
  4. Walter Andrae, Die Stelenreihen in Assur, JC Hinrichs, 1913, (1972 reprint ISBN 3-535-00587-6)
  5. Walter Andrae, Die archaischen Ischtar-Tempel in Assur, JC Hinrichs, 1922, (1970 reprint ISBN 3-7648-1806-9)
  6. Walter Andrae, Hethitische Inschriften auf Bleistreifen aus Assur, JC Hinrichs, 1924
  7. Walter Andrae, Das wiedererstandene Assur, 1938, JC Hinrichs, (1977 reprint ISBN 3-406-02947-7)
  8. Asshur Abarim Publications
  9. Joshua J. Mark. "Ashur". World History Encyclopedia.